Το Κινηματοθέατρο της Χώρας Άνδρου πλημμύρισε απόψε από Ανδρίους, Κληρικούς και εκπροσώπους των τοπικών Αρχών, που έσπευσαν να παρακολουθήσουν την Επιστημονική Εσπερίδα, την οποία διοργάνωσε η Ιερά Μονή Παναχράντου, με θέμα "Η Ιερά Μονή Παναχράντου στο διάβα των αιώνων" και συντονιστή τον Πανοσιολ. Αρχιμ. Νικόλαο Ιωαννίδη, Καθηγητή της Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθηνών.

        Η Εσπερίδα ξεκίνησε με εναρκτήριο ομιλία του Σεβασμιωτάτου κ. Δωροθέου Β΄, με θέμα το «Παρελθόν, παρόν και μέλλον της Ιεράς Μονής Παναχράντου».

      Ακολούθησαν ενδιαφέρουσες και εμπεριστατωμένες εισηγήσεις των κ.κ.  Διαμαντή Μπασαντή, Δημοσιογράφου, Καθηγή και συγγραφέα (Ph.D.),  με θέμα: «Ιστορία, παράδοση και μύθος»,  Νίκου Βασιλόπουλου, Αρχιτέκτονος και συγγραφέα, με θέμα: «Αποτυπώματα της Μονής στο διάβα του χρόνου»,  Σταμάτη Μ. Καμπάνη Συγγραφέα (Ph.D.), με θέμα: «Ενετοκρατία, Τουρκοκρατία και Ελληνική Επανάσταση» και του Ναυάρχου ε.α. Κωνσταντίνου Γκιώνη, με θέμα: «Η προσφορά της Μονής Παναχράντου στα νεότερα χρόνια».

      Όλοι οι Εισηγητές δεν παρέλειψαν να αναφερθούν στην εξηκονταετή διακονία και προσφορά προς τη Μονή του Ηγουμένου της, Αρχιμ. Ευδόκιμου Φραγκουλάκη, προς τον οποίο ευχήθηκαν και για την αυριανή ονοματική του εορτή.

      Την Εκδήλωση επιλόγησε με απλούς λόγους ο Καθηγούμενος της Μονής, π. Ευδόκιμος, ο οποίος, όπως είπε "μπορεί να γεννήθηκα στη Μήλο, είμαι, όμως, Ανδριώτης. Πριν από 60 χρόνια, νέο παιδί, έφτασα στην Μονή πάμφτωχος, με μόνα υπάρχοντα μια βαλίτσα... Σήμερα, αισθάνομαι πάμπλουτος από την αγάπη σας... Αφιέρωσα τη ζωή μου στην Ιερά Μονή και μοναδική μου φροντίδα είναι να συνεχίσει την πορεία της μέσα στο χρόνο, για την οποία διαρκώς εύχομαι..."

ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΟΣ ΟΜΙΛΙΑ

ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΥΡΟΥ & ΑΝΔΡΟΥ

ΔΩΡΟΘΕΟΥ Β'

ΣΤΗΝ ΕΣΠΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ

ΑΝΔΡΟΣ, 30 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

ΠΑΡΕΛΘΟΝ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝ

ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ

ΠΑΝΑΧΡΑΝΤΟΥ-ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΑΝΔΡΟΥ

            «Λιμήν εὔδιος αἱ Μοναί. Ὥσπερ λαμπτῆρες εἰσίν ἀφ’ ὑψηλοῦ τοῖς πόρρωθεν ἐπιβαίνουσι φαίνοντες, ἐπί λιμένος καθήμενοι καί πρός γαλήνην τήν αὑτῶν ἅπαντας ἕλκοντες, οὐκ ἐῶντες γενέσθαι ναυάγια τοῖς εἰς αὐτούς ὁρῶσιν, οὐκ ἐῶντες ἐν σκότῳ διάγειν τούς ἐκεῖ βλέποντας» (Ἰω. Χρυσόστομος, Ε.Π.Ε. 23, 364).

            Ἐκλεκτή Πνευματική Σύναξη,

        Εὐγενικέ Λαέ τῆς Ἄνδρου, 

            Λιμάνια ἀπάνεμα στῆς ζωῆς τό πολυκύμαντο πέλαγος τά μοναστήρια μας.... Σ’ αὐτά ὁδηγοῦμε τό πλοῖο τῆς ζωῆς μας, τό ὁποῖο «ποτέ μέν ὑπό τῶν ἔξωθεν τρικυμιῶν καταβαπτίζεται, ποτέ δέ ὑπό τῆς ἔνδον ἀντλίας ὑποβρύχιος γίνεται», κατά τήν Ἁγία Συγκλητική, (Εὐεργ. τόμ. Γ΄, ὑπόθ. θ΄1), γιά νά ξεφορτώσουμε καί νά παραλάβουμε ἐμπορεύματα.

            «Ξεφορτώνουμε» τό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν μας, πού μᾶς βαραίνει, καί παραλαμβάνουμε νέο φορτίο, πνευματικό, πού μᾶς λυτρώνει.

          Τά  ἀνά τήν Ἑλληνίδα γῆ Μοναστήρια, ὅμως, πέρα ἀπό τήν ἀνεκτίμητη πνευματική προσφορά τους, ἀναδείχθηκαν καί σέ Κιβωτούς τῆς Ἑλληνορθόδοξης Παράδοσης τοῦ Γένους μας, καθώς διέσωσαν καί διέδωσαν τήν ἀρχαία Ἑλληνική Γραμματεία και, στά μαῦρα χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας κράτησαν ζωντανά τά ζώπυρα τῆς Ἑλληνικῆς Παιδείας, σ` αὐτά λειτούργησαν οἱ πρῶτες Βιβλιοθῆκες, σ` αὐτά διδάχθηκαν οἱ ἀρχές καί οἱ ἀξίες τῆς Ὀρθοδοξίας, πού κράτησαν ζωντανή τήν ἐθνική συνείδηση καί οὐσιαστικά διαμόρφωσαν τή σημερινή πολιτιστική μας ταυτότητα.

            Καυχᾶται ἡ καθ` ἡμᾶς Ἱερά Μητρόπολη γιά τά Μοναστήρια, πού περικοσμοῦν καί περιστέφουν  καί τά δώδεκα  θαλασσοφίλητα νησιά της, καί λαμπρύνεται διότι ἀνάμεσά τους συγκαταλέγεται καί ἡ ἱστορική, πολυαιώνιος  Μονή τῆς Παναχράντου, τό σκαρφαλωμένο στίς πλαγιές τοῦ ὅρους Γερακῶνες βασιλομονάστηρο, τό ἄρρηκτα συνδεδεμένο μέ ἱστορικές τοῦ Γένους μας στιγμές, ζωντανός ἐκφραστής τοῦ κατά Καβάφη «ἔνδοξού μας βυζαντινισμοῦ», σημεῖο φανέρωσης τῆς δόξας τοῦ Θεοῦ, λιμάνι ψυχῶν καί πηγή θαυμάτων πολλῶν.

            Ἡ χιλιόχρονη ζωή του ἀποδεικνύει τή δύναμη τῆς γνήσιας καί ἀληθινά ἁγιοπνευματικῆς μοναχικῆς ζωῆς, τῆς ἀληθινά ἰσαγγέλου πολιτείας, πού ἔχει τή δύναμη καί τοῦ χρόνου τή φθορά νά ξεπερνά καί τούς ποικίλους τῆς Μοναστικῆς ζωῆς ἐχθρούς νά ὑπερνικᾶ.

            Μέσα στόν περίβολό του,  ἔζησαν ψυχές ἁγιασμένες, ψυχές, πού ἀγωνίστηκαν νά ὑπερβοῦν τά γήινα και να κατοπτεύσουν τά ἐπουράνια, ἔζησαν ψυχές ντυμένες τήν ἀνθρώπινη ἀδυναμία καί φορτωμένες τά ἀνθρώπινα πάθη, πάντα, ὅμως, ἀναζητώντας τή λύτρωση καί προσεγγίζοντας τή θέωση.

            Ἔκφραση εὐγνωμοσύνης τοῦ Αὐτοκράτορα Νιηφόρου Φωκᾶ πρός τή Θεοτόκο γιά την ἀπελευθέρωση τῆς Κρήτης ἀπό τούς Ἄραβες τό 961, ἡ Ἱερά Μονή Παναχράντου γρήγορα ἀπέκτησε πανελλήνια και πανορθόδοξη ἀκτινοβολία, ἡ ὁποία κορυφώθηκε μετά τήν κατάλυση τῆς Λατινοκρατίας, το 1590, μέ πρωτεργάτη τόν Μητροπολίτη Άνδρου καί Κέας Γαβριήλ.

            Τότε ἀνακαινίστηκε τό Καθολικό τῆς Μονῆς (1602-1608) καί πῆρε τή σημερινή του μορφή.

         Ἔφθασε νά περιλαμβάνει στό Μοναχολόγιό της 360 Μοναχούς, νά κατέχει μεγάλη κτηματική περιουσία  στήν Ἄνδρο καί νά διαθέτει Μετόχια στήν Κωνσταντινούπολη, τή Χίο, τή Μυτιλήνη, τή Ρόδο καί τή Σμύρνη, γεγονός, πού ὤθησε τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο νά τήν ἀνακηρύξει τό 1683 σέ Σταυροπηγιακή.

            Ἡ διατήρηση καί προστασία τῆς Μοναστηριακῆς περιουσίας ἦταν πού ἀνάγκαζε τούς Μοναχούς της νά ταξιδεύουν πολύ καί πολλά κειμήλια καί ἱερά λείψανα Ἁγίων νά ἀποθησαυρίζουν στή Μονή, ὅπως τῶν Ἁγίων Ἀειθαλᾶ, Ἀβερκίου, Χαραλάμπους καί Τρύφωνος, μέ σπουδαιότερο ὅλων τήν τιμία Κάρα τοῦ Ἁγίου Μεγαλομάρτυρος καί Ἰαματικοῦ Παντελεήμονος, ἡ ὁποία φυλάσσεται στό πνευματικό της Ἀρτοφόριο ἀπό τό 1705, μέ τή συμφωνία καί τήν εὐλογία τοῦ τότε Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχη Κοσμᾶ τοῦ Γ΄, ἱερά λείψανα, διά τῶν ὁποίων προσελκύονται οἱ προσευχές τῶν Ἁγίων, ὑπέρ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς καί τῶν Μοναζόντων εἰς αὐτήν.

            Στό διάβα τῶν αἰώνων  ἡ Ἱερά Μονή Παναχράντου-Ἁγίου Παντελεήμονος Ἄνδρου κατέστη ὡς ἀληθῶς φάρος ἀειφεγγής πορείας πνευματικῆς, ἑστία κοινωνικῆς εὐποιΐας τηλαυγής  καί μνήμης ἱστορικής Κιβωτός ἀσφαλής, Πανανδριακό καί Πανελλήνιο Σέμνωμα καί τῆς Ὀρθοδοξίας πολύτιμο σέβασμα.

            Ἡ φιλογενής της δραστηριότητα καί ἠ πολυεπίπεδη  προσφορά της σέ κρίσιμες καί δύσκολες γιά τό Γένος μας ἐποχές, περίτρανα ἀπέδειξαν καί συνεχώς ἀποδεικνύουν τή μοναδική σχέση πού διέπει τόν Ἑλληνισμό καί τόν Ὀρθόδοξο Μοναχισμό, ὁ ὁποῖος στάθηκε πάντα δίπλα στό χειμαζόμενο λαό.   

            Ὅταν ξέσπασε ἡ Ἐπανάσταση, Παναχραντινοί Μοναχοί ἦταν οἱ πρῶτοι κήρυκες τῆς Ἐθνικής Παλιγγενεσίας στό νησί, Παναχραντινός μοναχός ἦταν καί ὁ Μητροπολίτης Τζίας καί Θερμίων Νικόδημος Ροῦσσος, πού εὐλόγησε τή σημαία τῆς Ἐπανάστασης στή Μολδοβλαχία, ἀπό τό Δημήτριο Ὑψηλάντη, τόν Φεβρουάριο τοῦ 1821. 

      Καί δέν χρηματοδότησε μόνο τόν Ἀγῶνα τῆς Ἀνεξαρτησίας, ἀλλά καί στίς μετέπειτα Ἐθνικές περιπέτειες καί δοκιμασίες, ἡ Ἱερά Μονή Παναχράντου ἔδωσε τό στῖγμα τῆς ἐθνικῆς καί κοινωνικῆς της εὐθύνης.

    Ὡς δεῖγμα κοινωνικῆς εὐθύνης καί μία ἀκόμη ἔκφραση τῆς γενικώτερης προσφορᾶς τῶν Μοναστηριῶν πρός τήν Παιδεία τοῦ Γένους, καί εἰδικώτερα τῆς Ἄνδρου, ἀξίζει νά ἀναφερθεῖ ἡ παραχώρηση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Τρομαρχίων, πού εἶχε διαλυθεῖ μέ τά ἀντιμοναχικά διατάγματα τῆς Ἀντιβασιλείας τό 1833 καί εἶχε προσαρτηθεῖ σάν μετόχι στή Μονή Παναχράντου στίς 27 Ιουνίου 1868, στήν Ἑλληνική Σχολή Κορθίου, τόν Ἰούνιο τοῦ 1873.

            Ἡ Σχολή τῆς Ἁγίας Τριάδας ἱδρύθηκε στίς 27 Ἰουλίου 1813, ἀπό τόν ἱερομόναχο Σαμουήλ Πλασίμη ἤ Σκαζῆ, ὁ ὁποῖος ἦταν μέλος τῆς Φιλικῆς Ἑταιρίας, ὅταν ἀγόρασε τήν ἔκταση αὐτή ἔναντι  633 γροσίων, στό χωριό Μουσιώνας (μοσκές: ἄγριες τριανταφυλλιές) μέ τήν ἐξαιρετική θέα στήν κοιλάδα τοῦ Κορθίου.

            Ἡ Σχολή αὐτή ἀποτέλεσε τήν πρώτη Σχολή Ἑλληνικῶν γραμμάτων κατά τήν τουρκοκρατία στήν περιοχή αὐτή.
            Ὁ ἱερομόναχος μέ προσωπικά του ἔξοδα καί τή βοήθεια εὔπορων συμπολιτῶν του ἔκτισε δύο κοινά σχολεῖα: τό Ἑλληνικό καί τό Παιδαγωγικό Κατηχητικό.

            Ἐντός τοῦ χώρου ἔκτισε καί ἕνα ναό ἀφιερωμένο στήν Ἁγία Τριάδα.

            Γιά τήν καλύτερη, μάλιστα, καί ἀρτιώτερη λειτουργία τῆς σχολῆς ὁ Σαμουήλ δώρισε τήν προσωπική του βιβλιοθήκη, ἡ ὁποία ἐμπεριείχε 365 τόμους καί χειρόγραφα.

            Ἠ Σχολή αὐτή, στίς ἐγκαταστάσεις τῆς ὁποίας  μέχρι τό 1991 λειτουργοῦσε τό Δημοτικό Σχολεῖο Κορθίου,  ἁπέκτησε μεγάλη σημασία καί φήμη, τήν περίοδο πού τήν διηύθυνε ὁ Παγκράτιος Κουμέλης, καθώς φοίτησαν σ` αὐτήν πολλοί Ἀνδριώτες καί ὁμογενείς, πού διακρίθηκαν σέ διάφορους τομεῖς τῆς κοινωνίας καί τῆς Ἐκκλησίας.

            Ὡς ἀπόδειξη ἐθνικῆς εὐθύνης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναχράντου, ἡ Ἱστορία ἔχει καταγράψει δύο ἑνδεικτικά γεγονότα:

            Μετά τή Μικρασιατική Καταστροφή καί τήν ἔλευση 1.500.000 προσφύγων στήν Ἑλλάδα, παραχώρησε γιά τή στέγαση καί τήν ἁποκατάστασή τους ὃλα τά κτήματα, πού διέθετε ἑκτός Ἄνδρου καί τά μισά, ἁπ’ ὃσα κατεῖχε στό νησί, ἐνῶ στά χρόνια τῆς Γερμανικῆς Κατοχῆς ἔσωσε πολλά παιδιά ἀπό τά γύρω χωριά ἀπό τόν ὑποσιτισμό καί τό θάνατο!

            Δέν θά μπορούσαμε, στό σημεῖο αὐτό, νά μήν ἀφερθούμε καί στή σύνδεση τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Παναχράντου μέ τόν Μοναχό Χριστοφόρο Παναγιωτόπουλο, τόν ἐπωνομαζόμενο Παπουλάκο, ὁ ὁποῖος μέ τό κήρυγμά του, πού ἦταν μιά διαμαρτυρία ἐναντίον τῆς εἰσαγωγῆς νέων μορφῶν κοινωνικῆς πολιτικῆς καί στρεφόταν ἑναντίον τῶν φορέων τῶν νέων ἀντιλήψεων, ἄσκησε τεράστια ἐπίδραση στίς ἀγροτικές μάζες τῆς Πελοποννήσου, προκαλώντας μεγάλες ἀντιδράσεις καί καθιστώντας τον, μέχρι σήμερα, σημεῖο ἀντιλεγόμενο.

            Παρ` ὃτι ἡ Πολιτεία ἀπέφυγε τή δίκη τοῦ Παπουλάκου, ἡ Ἱερά Σύνοδος τον κατεδίκασε σέ ἱσόβια κάθειρξη στή Μονή Παναχράντου, στήν ὁποία τόν ἐπισκεπτόταν πλῆθος κόσμου, μέχρι τήν κοίμησή του,  στίς 18 Ἰανουαρίου 1861.

            Ἐτάφη στό κοιμητήριο τῆς Μονῆς, ἡ Ἀδελφότητα τῆς ὁποίας, τό καλοκαίρι τοῦ 2011, μέ τήν βοήθεια ἀνώνυμων δωρητῶν ἐπισκεύασε τό χῶρο, ὅπου ἐκρατείτο.

            Τό ὄνομά του παραμένει ἀκόμα πρός ἐπίσημη ἁγιοκατάταξη ἀπό τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο, τό ὁποῖο πολύ σοφά περιμένει νά ἀφουγκραστεῖ τή συνείδηση τοῦ πληρώματος τῆς Ἑκκλησίας, ἀπαλλαγμένη, μέ τό πέρασμα τοῦ χρόνου, ἀπό βραχυπρόθεσμες σκοπιμότητες, ώστε νά προβεῖ ἀνεπηρέαστα στίς δέουσες ἐνέργειες.

            Κατά μαρτυρία δέ τοϋ Πανοσιολογιωτάτου Ἀρχιμανδρίτου καί Ἡγουμένου τῆς Ἱερᾶς Μονῆς, π. Εὐδοκίμου Φραγκουλάκη, κατά τήν μετάβασή του, μέ τήν Τιμία Κάρα τοῦ Ἁγίου Παντελεήμονος στή Ρωσία, σέ ἀναφορά πρός τόν Πατριάρχη Μόσχας Ἀλέξιο, ότι στήν Μονή του στήν Ἄνδρο εἶχε ζήσει ἓνας μοναχός πού ἀγαποῦσε τή Ρωσία, ὁ Πατριάρχης καί οἱ Ἐπίσκοποι του ἀπάντησαν ὅτι γνωρίζουν τόν Χριστόφορο τόν Παπουλᾶκο καί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας τόν ἔχει κατατάξει μεταξύ τῶν ὁσίων καί μνημονεύεται συχνά στίς Ἀκολουθίες.

            Τά μεταπολεμικά χρόνια, παρά τή φθίνουσα σέ ἔμψυχο δυναμικό πορεία της, ἡ Ἱερά Μονή Παναχράντου τροφοδότησε τήν Ἐκκλησία μέ σημαντικές προσωπικότητες.

            Παναχραντινοί μοναχοί ἦταν οἱ ἀοίδιμοι Μητροπολίτες Πρεβέζης Στυλιανός, Θήρας Παντελεήμων, ὁ Ἐπίσκοπος Κερνίτσης Λεόντιος Μαρκόπουλος, καί ὁ Ἱεροκήρυκας Ἁρχιμ. Φιλάρετος Βιτάλης, ὁ Σίφνιος.

            Ἡ φθίνουσα πορεία της ἀνακόπηκε ὅταν ὁ Κύριος εὐδόκησε νά ὁδηγήσει σ`αὐτήν τά βήματα τοῦ πολυσεβάστου πατρός καί Ἡγουμένου Ἀρχιμ. Εὐδόκιμου Φραγκουλάκη, πού τοῦτες τίς μέρες συμπληρώνει 60 χρόνια ἀδιάκοπης καί ἐργώδους διακονίας πρός τήν Μονή τῆς Παναχράντου, ἡ σημερινή λαμπρή ἀνακαίνιση καί ἀκμή τῆς ὁποίας εἶναι ἔργο δικό του,  ἔργο τιτάνειο, ἀληθινά θεοκίνητο καί θεοστήρικτο.

Χάρη στήν ἀνύστακτη μέριμνά του καί τήν πρόθυμη ἀνταπόκριση φιλογενῶν καί φιλαγίων Ἀνδρίων εὐεργετῶν στόν πνευματικό Πανανδριακό συναγερμό, πού σήμανε,  πραγματοποιήθηκαν μεγάλης ἐκτάσεως ἐργασίες ἀνακαινίσεως καί ἐξωραϊσμού στήν Τράπεζα, τό Ἀρχονταρίκι, τά Παρεκκλήσια, τά κελλιά καί τό Ὀστεοφυλάκειο τῆς Μονῆς, στό ὁποῖο βρέθηκαν 1058 λείψανα προοδοιπορησάντων πατέρων, καί συντηρήθηκαν εἰκόνες καί τοιχογραφίες τοῦ Καθολικοῦ.

            Ἀπροσποίητα πρόσχαρος καί εὐθύς, ἄνθρωπος γνήσιος καί εἰλικρινής, φιλόξενος καί εὐγενής, ἀποτελεί 60 χρόνια τώρα τό σῆμα κατατεθέν τῆς Μονής, πού ὑπό τήν πεπνυμένη καί εὑδόκιμη Ἡγουμενεία του καί τούς περί αὐτόν  Πατέρες Ἀέτιο καί Φιλάρετο,  συνεχίζει τή μακραίωνη διακονία της πρός τό Γένος καί τήν Ἐκκλησία, προσφέροντας ἁπλόχερα καί ἀφειδώλευτα «ποτήριον ύδατος» ἑθνικῆς καί θρησκευτικῆς αὑτογνωσίας, στά βήματα τῶν προκατόχων του Ἡγουμένων στοιχῶν, τῶν ἀοιδίμων Ἀρχιμανδριτῶν Γρηγορίου Στρατῆ καί Ἀθανασίου Καῒρη.

         Σέ μέρες δύστηνες καί σκοτεινές, ὅπως οἱ σημερινές, ἁξίζει νά ἑνωτισθοῦμε τήν πάντα ἐπίκαιρη φωνή τοῦ Μακαριστοῦ Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος Χριστοδούλου, ὁ ὁποῖος ἔγραψε:

            «Δέν ἔχομε ἀνάγκη ἀπό μοναχούς» λένε ὅσοι ἀγνοοῦν τήν ὑφή τῆς μοναχικῆς πολιτείας, νομίζοντας πώς ἡ εὐημερία ἑνός λαοῦ καί ἡ εὐτυχία ἑνός Ἔθνους στηρίζεται πάνω στίς τεχνολογικές κατακτήσεις μόνο, καί στίς ἐπιστημονικές ἐμπειρίες. Πλανῶνται ὅσοι σκέπτονται ἔτσι.            Γιατί ἡ εὐτυχία ἑνός Ἔθνους ἐξαρτᾶται κυρίως ἀπό τίς αἰώνιες ἀλήθειες στίς ὁποῖες πιστεύει, πού μένουν ἀναλλοίωτες στό διάβα τοῦ χρόνου, καί ὑπέρκεινται τῆς ροῆς τῶν πραγμάτων. Μόνον ὅσοι  φυλάττουν πίστι σ' αὐτά τά ἰδεώδη δικαιοῦνται νά ἐπιβιώνουν στόν Ἱστορικό στίβο. Εἶναι  αὐτό πικρό μάθημα τῆς Ἱστορίας. Γι' αὐτό θά χρειαζόμαστε τούς πνευματικούς ἀνθρώπους καί τούς πνευματικούς θεσμούς. Χάριν σ' αὐτούς ἐλπίζομε νά μεγαλουργήσωμε. Ἄς μή τό ξεχνᾶμε αὐτό. Καί οἱ μοναχοί εἶναι πνευματικοί ἄνθρωποι μέ περιεχόμενο, μέ οὐσία, μέ βάθος πολύ σκέψεως καί ζωῆς.

            Ἁντί νά τούς κατηγοροῦμε, ἄς τούς ἀφήσωμε νά πορεύωνται τό δρόμο τῆς ἐκλογῆς των. Ἄν δέν μποροῦμε νά τούς βοηθήσωμε, τουλάχιστον ας μή τούς ἐμποδίζωμε»!

Ἁγαπητοί μου,

            Ὁ Μοναχισμός, ὁ θεόσδοτος καί ἱερός αὐτός θεσμός, ἀποτελεί ὅ,τι καλύτερο διαθέτει ἡ στρατευομένη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ. Μέ τήν τέλεια ἀφοσίωση καί πλήρη ἀφιέρωση στήν κατά Θεόν ζωή καί τήν ἀποτίναξη κάθε προσωπικῆς καί κοσμικῆς μέριμνας, οἱ Μοναχοί καί οἱ Μοναχές μας ξεπέρασαν τά ἀνθρώπινα μέτρα καί ἀναδείχθηκαν οὐράνιοι ἄνθρωποι καί ἐπίγειοι ἄγγελοι.

            «Πολλές φορές εὐχήθηκα», λέει ὁ ἱερός Χρυσόστομος, «νά παύσει νά ὑπάρχει ἡ ἀνάγκη τῶν μοναστηριῶν καί νά ἐπικρατήσει στίς πόλεις τόσο καλή ἐφαρμογή τῶν ήθικῶν νόμων, ὥστε νά μή χρειάζεται νά καταφεύγει κανείς στήν ἔρημο».

            Ἐπειδή, ὅμως, εὐγενέστατα καί πολιτισμένα τῆς Ἄνδρου πνευματικά μας παιδιά, ἡ ζωή μας βαδίζει κυριολεκτικά καί μεταφορικά πρός τήν ἐρημοποίηση, ἄς γίνει τούτη ἡ Ἐκδήλωση ὄχι μόνο ἀπόδειξη τῆς τιμῆς καί τοῦ σεβασμοῦ σας πρός τόν Γέροντα π. Εὐδόκιμο καί τῆς ἀγάπης σας πρός τήν Ἱερά Μονή Παναχράντου, ἀλλά καί πρός ὅλα τά Μοναστήρια τῆς Ἄνδρου, τούς θεματοφύλακες αὐτούς τῶν παραδόσεών μας, πού κατέστησαν τό νησί καί κέντρο προσκυνηματικοῦ τουρισμοῦ, ἀλλά καί ἀφορμή, ὥστε «τὴν ἐν ταῖς ἐρημίαις φιλοσοφίαν εἰς τὰς πόλεις εἰσαγάγωμεν» (Ιω. Χρυσόστομος) τό παρελθόν καί τό παρόν τῆς Ἱεράς Μονῆς Παναχράντου μελετῶντες, ὑπέρ τῆς εἰς τόν αἰῶνα προσφορᾶς της εὑχόμενοι καί ὑπέρ τῆς διευρύνσεως διά νέων κλήσεων τῆς Παναχραντινῆς Ἀδελφότητος πρός τόν Κύριο διαπύρως προσευχόμενοι. Αμήν!