Τις εργασίες του 2ου Διεπιστημονικού Συνεδρίου, με θέμα "Νοσηλεία στο Σπίτι",  που πραγματoποιήθηκε το Σάββατο, 1 Ιουνίου, στις αίθουσες του πάντα φιλόξενου Ιδρύματος Τηνιακού Πολιτισμού, στην ιερά νήσο Τήνο, επιλόγησε, προσκεκλημένος των διοργανωτών και των συμμετασχόντων σ` αυτό, ο Σεβασμιώτατος κ. Δωρόθεος Β', με την παρακάτω Εισήγηση, που είχε θέμα " Κοινωνική Αλληλεγγύη και Εθελοντισμός" :

      "Στη σημερινή παραπαίουσα από την πολύμορφη κρίση κοινωνία, το αίτημα για ανθρωπισμό και αλληλεγγύη φαντάζει περισσότερο από ποτέ αναγκαίο και επιτακτικό, ως ένας από τους λίγους, αν όχι ο μοναδικός, τρόπος υπέρβασης των πολλαπλών ατομικών και συλλογικών μας αδιεξόδων, εκφρασμένο με τη μορφή του εθελοντισμού.

Και είναι ευτύχημα, όπως άλλωστε αποδεικνύει και το παρόν B’ Διεπιστημονικό Συνέδριο, ότι ο εθελοντισμός συνεχίζει να εμπνέει, ειδικά στη σημερινή εποχή που κυριαρχεί ο ατομισμός.

Καθώς το Κράτος, για τους γνωστούς, και ευχόμεθα προσωρινούς , λόγους, αδυνατεί να αντιμετωπίσει ικανοποιητικά τα ολοένα και πιο σύνθετα κοινωνικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, οι εθελοντικές οργανώσεις ουσιαστικά δραστηριοποιούνται στην παραγωγή των "δημοσίων αγαθών", σε πολλούς τομείς, αλλ' ιδιαίτερα στον άκρως ευαίσθητο τομέα της υγείας.

Αλλ`επί πλέον, ο εθελοντισμός είναι ένα θέμα που μας αγγίζει όλους, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης και επαγγελματικής ιδιότητας. Συνιστά μια εξαιρετικά επιμορφωτική λειτουργία που ενδυναμώνει την κοινωνική αλληλεγγύη, ενισχύει την ενεργό συμμετοχή και τη συνύπαρξη, προσδίδοντας νέο περιεχόμενο στη ζωή μας.

«Οι μόνοι ανάμεσά μας που θα ’ναι στ’ αλήθεια ευτυχισμένοι, είναι αυτοί που θα ’χουν ψάξει και θα έχουν βρει πώς να βοηθούν τους άλλους», είχε πει ο Άλμπετ Σβάιτσερ.

Και είναι γεγονός ότι ο εθελοντισμός είναι μια στάση ζωής, συνδεδεμένη από την αρχαιότητα με τις πιο υψηλές αξίες και αρετές της ανθρώπινης φύσης: τον αλτρουισμό, την αλληλοβοήθεια, την ευγενή άμιλλα.

Ο σύγχρονος εθελοντισμός αποτελεί μια ριζοσπαστική εμπειρία ζωής, κοινωνικής υπευθυνότητας, πειραματισμού και προσωπικής ολοκλήρωσης. Είναι ένα ανοιχτό στοίχημα για όλους μας και κυρίως για την Πολιτεία που πρέπει να ξεπεράσει τα παραδοσιακά στερεότυπα οργάνωσης του κοινωνικού κράτους και να αντιμετωπίσει θετικά τη νέα προοπτική, ενθαρρύνοντας και υποστηρίζοντας θεσμικά το έργο των εθελοντικών οργανώσεων.

Οι λόγοι που οδηγούν ένα άνθρωπο να γίνει εθελοντής, να ενδιαφερθεί για τον συνάνθρωπό του ή για το κοινό συμφέρον, βρίσκονται ίσως στην ετυμολογία της ίδιας της λέξης, που κρύβει μέσα της το ρήμα «θέλω», που σημαίνει ότι είμαι εθελοντής γιατί το θέλω πραγματικά, γιατί αυτό που κάνω μ’ εκφράζει, μ’ αντιπροσωπεύει, ανταποκρίνεται στην ιδεολογία μου και στις αρχές μου.

Θέλω κάτι σημαίνει : έχω ένα συγκεκριμένο στόχο και αγωνίζομαι γι’ αυτόν. Κανείς δεν γίνεται και παραμένει εθελοντής επειδή είναι της μόδας ή επειδή πρέπει.

Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τον εθελοντισμό με ένα τεράστιο δέντρο που απλώνει τις ρίζες του και τα κλαδιά του σ’ όλο τον κόσμο, χαρίζοντας αμέτρητους καρπούς .

Ο σπόρος του σπέρνεται στην ψυχή του ανθρώπου, όταν αυτός είναι μικρός, μέσα στην οικογένεια, στο στενό κοινωνικό περιβάλλον, εκεί όπου αρχίζει η παιδεία και η εκπαίδευση του. Το σχολείο, με τη σειρά του, είναι το φυτώριο αυτού του σπόρου που ριζώνει σιγά-σιγά , αρχίζει να αναπτύσσεται μαζί με την προσωπικότητα του παιδιού και να ψάχνει διεξόδους, τρόπους έκφρασης και δράσης.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα παιδιά που θα γευτούν νωρίς τους καρπούς της εθελοντικής προσφοράς ,αργότερα στην ενήλικη ζωή τους, θα ανταποκριθούν πρόθυμα σε πρoσκλήσεις και προκλήσεις που θα ’ρθουν να ταράξουν τα νερά της καθημερινότητας και να δώσουν άλλο νόημα στη ζωή τους. Αυτά τα παιδιά δεν θα αισθανθούν ποτέ μόνα τους, γιατί πάντα μια ομάδα ανθρώπων με τα ίδια ιδανικά και τους ίδιους στόχους θα είναι έτοιμη να τα δεχτεί κοντά της και να τα αγκαλιάσει.
Στις μέρες μας, η εθελοντική δράση έχει λάβει ένα πρωτοποριακό κοινωνικό χαρακτήρα. Βοήθεια στο σπίτι, εμψύχωση, πρόληψη, επανένταξη, τηλεφωνική ακρόαση, υγειονομικές φροντίδες, καθαριότητα των ακτών, οργάνωση πολιτιστικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων, αναδεικνύοντας τα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν την Πατρίδα μας και την ανθρωπότητα του 21ου αιώνα, όπως αυτό της φτώχειας, του υποσιτισμού, του αναλφαβητισμού, τη παιδικής εκμετάλλευσης, του κοινωνικού αποκλεισμού ή της καταστροφής του περιβάλλοντος.

Η Σύρος και η Τήνος, υπήρξαν πρωτοπόρες στην «Κατ’ Οίκον Νοσηλεία» και στην «Βοήθεια στο Σπίτι», όπως και στην σύμπραξη φυσικών προσώπων για την σύσταση Συλλόγων, με σκοπό την στήριξη του κοινωνικού έργου, όπως ο Σύλλογος εδώ στην Τήνο «Νικόλαος Κόγκος», που στηρίζει το Κέντρο Υγείας Τήνου.

Η Ιερά μας Μητρόπολη επιτελεί ένα πολυδιάστατο έργο αγάπης προς τον συνάνθρωπο, που κυρίως το στηρίζει, εκτός των άλλων συγκυρηναίων, το Ιερό Ίδρυμα της Ευαγγελιστρίας με την Πανελλήνια, από της συστάσεώς του φιλανθρωπική, με διάκριση, δράση.Οι ιδέες της κοινωνικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής αλληλεγγύης, κατά την αρχαιότητα πήγασαν από τον φιλοσοφικό ιδεαλισμό του Πλάτωνα του Αριστοτέλη και των Στωϊκών Φιλοσόφων.

Η κοινωνική νομοθεσία του Σόλωνα και του Περικλή περιελάμβανε μέτρα για την προστασία χηρών και ορφανών, την συνταξιοδότηση αναπήρων και ηλικιωμένων, την πρόσληψη ανέργων σε κρατικές υπηρεσίες για εκτέλεση κοινωφελών έργων κλπ. Με την εμφάνιση του Χριστιανισμού, η επίλυση των κοινωνικών προβλημάτων αναλήφθηκε ουσιαστικά από την εκκλησία. Την πρωτοβυζαντινή περίοδο ο σημαντικότερος εκφραστής της εθελοντικής προσφοράς θεωρείται ο Μέγας Βασίλειος, ο οποίος ιδρύοντας την Βασιλειάδα, αντιμετώπισε με ιδιαίτερο ζήλο τις ανάγκες των φτωχών, των αδυνάτων και των ξένων προσφέροντας τους ανάπαυση, παρηγοριά, κλίνη, τροφή, ακόμα και την ευκαιρία να μάθουν τέχνες  για να μπορούν να ζήσουν ανεξάρτητοι στην κοινωνία.

Σε όλους τους πατριωτικούς και απελευθερωτικούς πολέμους διαφόρων εποχών συγκροτούνται στρατιωτικά σώματα εθελοντών, οι οποίοι προσέρχονται αυτοβούλως, από πατριωτισμό ή ιδεολογική παρότρυνση.

Ο πρώτος εθελοντής είναι ο θεάνθρωπος Χριστός, ο οποίος «εαυτόν εκένωσεν μορφήν δούλου λαβών, εν ομοιώματι ανθρώπων γενόμενος υπήκοος μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού».

Αλλά και οι μάρτυρες και οι Άγιοι της εκκλησίας, που είναι ο Χριστός επαναλαμβανόμενος κατά το μέτρο βεβαίως της πίστεώς του, και κάθε πιστό μέλος της εκκλησίας, εκτός των άλλων θεανθρώπινων εντολών, οφείλει ανιδιοτελώς να προσφέρει τον εαυτό του στη διακονία των αδελφών του.

Βεβαίως ο εθελοντισμός για το χριστιανό είναι πάντοτε χριστοκεντρικός, γιατί αναφέρεται πάντοτε στο Χριστό και γι' αυτό για τους χριστιανούς δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ εκκλησιαστικού και κοσμικού εθελοντισμού, εφ' όσον η διακονία τους προσφέρεται σε αδελφούς που είναι δημιουργήματα του θεού πλασμένα κατ' εικόνα του.

Ο Χριστός θέλει ο λαός του να αποτελείται από εθελοντές, για τούτο τους λέει το «όστις θέλει». Στη συνέχεια όμως ο πραγματικός ακόλουθός του πρέπει να είναι μιμητής του στο καθήκον για να μπορέσει στη συνέχεια να συνδοξασθεί μαζί του.

Ο κάθε ένας από εμάς πρέπει να έχει σκοπό στη ζωή του την ωφέλεια της ανθρωπότητας και όχι την ικανοποίηση του εαυτού του. Η ζωή μας πρέπει να είναι συνεχώς ζωή αυταπάρνησης, όπως και του Χριστού. Πρέπει, λοιπόν, να απαρνηθούμε τον εγωισμό μας χάρη των αδελφών μας, των συνανθρώπων μας. Για τούτο, η Χριστιανική ζωή είναι και πρέπει να είναι πρώτιστα πράξη κοινωνική, αφού μέσα από την αγάπη βρίσκει την τέλεια έκφρασή του ο νόμος του Θεού.

Αγαπητοί Σύνεδροι,

ο γνήσιος εθελοντισμός είναι ένα φαινόμενο ή καλύτερα ένα αίσθημα που πηγάζει από το εσωτερικό αγαθό «θέλω» του ανθρώπου. Ένα «θέλω» χωρίς την προσμονή της ανταπόδοσης. Ένα «θέλω» με αρχή και τέλος την αγάπη, την κατανόηση και την αλληλοβοήθεια.

«Οφείλομεν αλλήλους αγαπάν» τονίζει ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Χρωστούμε την αγάπη στον αδελφό μας. Δεν έχομε δικαίωμα να ευτυχούμε μόνοι μας!"