«Εκεί που φύτρωνε φλησκούνι κι άγρια μέντα,
κι’ ἐβγαζε η γη το πρώτο της κυκλάμινο,
τώρα χωριάτες παζαρεύουν τα τσιμέντα
και τα πουλιά πέφτουν νεκρά στην υψικάμινο» 

Μ’ αυτούς τους γεμάτους πίκρα και νοσταλγία στίχους, ο Νίκος Γκάτσος ζωγραφίζει τη ζοφερή πραγματικότητα, που καθημερινά βιώνουμε ως διαρκή και συνεχώς εντεινόμενη απειλή για την ίδια μας τη ζωή και το μέλλον του πλανήτη.

Το φυσικό περιβάλλον είναι το σπίτι μας, είναι ο χώρος μέσα στόν οποίο και από τον οποίο εξασφαλίζουμε το ζῆν και ο οποίος μας καθοδηγεί και μας εμπνέει προς το ευ ζήν, είναι ο σύμμαχός και ο σύντροφός μας στις πνευματικές μας αναζητήσεις, η καθημερινή παρουσία του Θεού στην ιστορία, η σαφέστατη εκδήλωση της πρόνοιάς Του για τα δημιουργήματά Του.

Δεν γνωρίζουμε αν η αγάπη του Θεού επεκτείνεται και σε άλλους κόσμους, σε άλλο σύμπαν, σε άλλο γαλαξία... Εκείνο, όμως, που γνωρίζουμε είναι ότι δεν υπάρχει άλλος πλανήτης με τόση ομορφιά, όπως η Γη, τουλάχιστον όσο μπορεί να φτάσει και το τελειότερο τηλεσκόπιο.

Αν τη συγκρίνουμε, μάλιστα, με τους γνωστούς πλανήτες, και είναι αρκετοί, θα ομολογήσουμε ότι η Γη εξακολουθεί να μας θυμίζει στην ομορφιά τον απωλεσθέντα Παράδεισο.

Εξακολουθεί να μας θυμίζει «τα οψώνια της αμαρτίας», όχι μόνο της προπατορικής, αλλά και της σύγχρονης, και ταυτόχρονα να μας καλεί σε μετάνοια, σε αλλαγή σκέψεως και τρόπου ζωής!  

Σύμφωνα με τη Βίβλο, ο Θεὸς χάρισε στον άνθρωπο τον Παράδεισο για τόπο κατοικίας και τρόπο ζωής, για να  ζη αρμονικὰ, σε μια κοινωνία αγάπης μαζί Του, με το συνάνθρωπό του, τα ζώα και τη φύση· για να εργάζεται ευτυχισμένος για την προστασία του και να αντλεί καρποὺς απὸ αυτόν. Κι᾿ είναι τόσοι πολλοί οι καρποὶ, που δεν πρόκειται νὰ τελειώσουν ποτέ. Όλα φτάνουν και περισσεύουν. Ο άνθρωπος, όμως, παρ’ όλα αυτά, θέλησε να δοκιμάσει και τον απαγορευμένο καρπό... Υπερέβη τα όρια και παρέβη την εντολή, όχι απὸ πραγματικὴ ανάγκη, αλλὰ απὸ εγωισμὸ, ματαιοδοξία και απληστία. Έτσι, έχασε τον Παράδεισο!

Αλλά, το προπατορικό αμάρτημα διαπράττεται και από το σύγχρονο άνθρωπο, που κινδυνεύει πλέον νά χάσει και τον επίγειο παράδεισο...

Ενώ ο Θεὸς μας χαρίζει ό, τι και όσα χρειάζόμαστε, για να ζήσουμε ευτυχισμένοι, δὲν είμαστε ἱκανοποιημένοι, ἀλλὰ θέλουμε περισσότερα. Κόβουμε, λοιπόν, με τη σειρά μας, τὸν ἀπαγορευμένο καρπό, υπερβαίνοντας  τὶς δυνατότητες τῆς Γῆς. Ἀντλούμε νερὸ περισσότερο ἀπὸ όσο μπορεί η γη να ἀναπαραγάγει. Μολύνουμε έδαφος, υπέδαφος, ατμόσφαιρα και υδρόσφαιρα, περισσότερο από τὴ δυνατότητά τους νὰ αὐτοκαθαριστούν. Τρώμε κρέας περισσότερο ἀπὸ τὴ δυνατότητα ἀναπαραγωγῆς τῶν ζῴων. Κόβουμε δένδρα πολὺ περισσότερα ἀπὸ τὴ δυνατότητα ἀναπλήρωσής τους. Αντλούμε ενέργεια, περισσότερη απ’ όση μπορεί να διατεθεί...

Αλλοτριωμένοι από το Δημιουργό, αλλοτριωθήκαμε και από τα δημιουργήματά Του και αντιμετωπίζουμε τη φύση ως αντίπαλο ή ως εχθρό και  ως μέσο για ανεξάντλητο πλουτισμό, ενώ τρομάζουμε όταν «μας στέλνει τό λογαριασμό»! 

Αντιλαμβανόμενος ο σύγχρονος άνθρωπος τὸ οικολογικὸ αδιέξοδο, στο οποίο έχει οδηγηθεί, ανησυχεί και κινητοποιείται για την αντιμετώπισή του, ιδρύοντας οικολογικά κινήματα και κόμματα, διοργανώνοντας συνέδρια, αναζητώντας εναλλακτικούς τρόπους ζωής, πιέζοντας κυβερνήσεις και επιχειρήσεις...

Το πρόβλημα, όμως, δεν τεχνικό, ούτε κοινωνικό, ούτε πολιτικό, ούτε οικονομικό! Είναι κατά βάση ηθικό και πνευματικό. Αν δεν μετανοήσουμε, αν δεν επανεύρουμε τη σχέση μας με το Θεό Δημιουργό, αν δεν Τον αγαπήσουμε, δεν θα αγαπήσουμε οὔτε τα δημιουργήματά Του

Ο Άγιος Ισαάκ ο Σύρος στην ερώτηση «τις έστι καρδία ελεήμων;» δίνει την απάντηση: «Είναι μια καρδιά που φλέγεται από αγάπη για όλη τη δημιουργία,  για όλα τα δημιουργήματα».

Πράγματι! Τα δάση μας θα πάψουν να φλέγονται, μόνο αν η καρδιά μας φλέγεται από την αγάπη για τη δημιουργία και το Δημιουργό!

† Ο ΣΥΡΟΥ ΔΩΡΟΘΕΟΣ Β΄